Irak'ta Adli Haciz: Erbil Mahkemesi Ortaklar Arasındaki Davayı Reddetti

Ortaklar arasındaki anlaşmazlıklarda, özellikle kapalı şirketlerde, davacılar bazen tehlikede olduğunu iddia ettikleri hakları korumak amacıyla adli haciz (الحجز القضائي) talebinde bulunurlar. Ancak Irak hukuku, bu tür tedbirleri, özellikle şirket faaliyetlerini veya mevcut kurumsal yapıları etkilediğinde, dikkatle ele alır.

Lead Counselors olarak, yakın zamanda Erbil'de bir şirketi temsil ettik. Bu şirkete karşı bir ortak tarafından böyle bir dava açılmıştı ancak mahkeme hukuki itirazlarımız sonucunda talebi reddetti.

Uyuşmazlık

Dava, Irak Kürdistan Bölgesi içinde bir fabrikaya sahip olan ve işleten bir şirketle ilgiliydi. Ortaklardan biri, şirket aleyhine adli haciz davası açarak, mahkemeden şirkete bir adli kayyum atanmasını talep etti. Davacı, şirketin 2019, 2020, 2021, 2022, 2023 ve 2024 yıllarına ait kâr paylarını ödemediğini iddia etti.

Aynı zamanda davacı, bu mali payların ödenmesini talep eden ayrı bir dava açmıştı. Buna rağmen, haklarının tehlikede olduğu iddiasıyla adli haciz uygulanmasını talep etti.

Hukuki İtirazımız

Lead Counselors hukuk ekibi olarak adli haciz talebine karşı çıkarak şu argümanları sunduk:

• Davacının mali anlaşmazlığı zaten yargı sürecindeydi.
• Adli haciz, yasaya göre, koruyucu bir acil önlemdir, mali taleplerin icrası için bir araç değildir.
• Haczin uygulanması, istihdam ve üretim faaliyetleri dahil şirketin işleyişini haksız yere kesintiye uğratır.

Hukuki Dayanak – Medeni Usul Kanunu

1969 tarihli Irak Medeni Usul Kanunu No. 83’e göre, özellikle:

• Madde 231: Haciz, uyuşmazlık konusu malvarlığı için ciddi ve yakın bir tehdit olduğunda ve malvarlığı ortaklaşa sahiplikte, ihtilaflı ya da kötüye kullanılıyor ise uygulanabilir.
• Madde 232: Mahkeme, şartlar sağlanmadığında veya davacının çıkarlarını korumak için başka yolları olduğunda, talebi tamamen reddetme yetkisine sahiptir.

Mali talep zaten yargı sürecindeyken, acil bir tehdit veya zarar bulunmadığını vurguladık.

Hukuki Dayanak – Şirketler Kanunu

Ayrıca, 1997 tarihli Irak Şirketler Kanunu No. 21’in (değiştirilmiş haliyle) 102. maddesine dayandık. Bu madde açıkça belirtir ki:

"Genel müdür, yasaya ve şirket sözleşmesine uygun olarak şirketin yönetimini üstlenir ve genel kurul veya yönetim kurulunun kararlarını uygular. Genel müdür, şirketin idaresi ile ilgili tüm eylem ve işlemlerden sorumludur, sözleşme veya genel kurul kararı ile sınırlandırılanlar hariç."

Bu madde, ortaklar tarafından onaylı bir şirket toplantısıyla atanan genel müdürün şirket işleri üzerinde tam yetkiye sahip olduğunu açıkça belirtir. Mahkeme tarafından keyfi olarak bu yetkilerin azaltılması veya askıya alınması, şirketin kurumsal özerkliğini ihlal eder.

Bu nedenle, davacının talebinin, mahkemenin şirketin iç yönetim kararlarına müdahalesi anlamına geldiğini ve genel müdürün ortaklar tarafından verilen yetkisini ihlal ettiğini savunduk.

Dava dosyası, şirket belgeleri ve ilgili yasaların incelenmesinin ardından, Erbil Mahkemesi adli haciz talebini reddetti. Mahkeme şu hususları teyit etti:

• Davacı, mali talepleri çözmek üzere zaten başka bir dava açmıştı.
• Acil yargısal müdahaleyi gerektiren ani bir risk yoktu.
• Şirketin iç yapısı, özellikle genel müdürün yetkisi, böyle bir iddiaya dayanarak ihlal edilemezdi.

Sonuç olarak, davacı davayı kaybetti ve mahkeme şirketin yasal ve operasyonel bütünlüğünü korudu.

Öne Çıkan Noktalar

Bu dava, Irak ve Kürdistan Bölgesi'ndeki mahkemelerin hem Medeni Usul Kanunu'nu hem de Şirketler Kanunu'nu nasıl uyguladığını ve şirketleri prosedürel suistimallere karşı nasıl koruduğunu açıkça göstermektedir.

Adli haciz, şirketlere baskı kurmak veya ortaklar arası anlaşmazlıklarda yasal yolları atlamak için kullanılabilecek bir araç değildir. Mahkemeler bu tür talepleri aşağıdaki durumlarda reddedecektir:

• Aynı konuda zaten aktif bir dava varsa.
• Malvarlıkları veya kurumsal istikrar açısından acil bir risk yoksa.
• Talep, yasal olarak atanmış bir genel müdürün yetkilerine hukuka aykırı şekilde müdahale edecekse.

Lead Counselors'ın Rolü

Bu davada müvekkilimizi temsil etmekten ve yasal haklarını sağlam hukuki gerekçeler ve güçlü dava stratejisiyle savunmaktan onur duyduk. Deneyimli dava ekibimiz, özellikle ortaklık, yönetişim ve usuli anlaşmazlıklar konularında, Irak genelinde şirketlerin hukuki konumlarını ve faaliyetlerini koruma konusunda destek sağlamaya devam etmektedir.

Şirket davalarıyla ilgili hukuki danışmanlık veya destek için Lead Counselors ile iletişime geçin – Erbil ve ötesinde güvenilir hukuki ortağınız.